توسط : مانگودیبی (MONGODB) یه نوع پایگاه داده است که اطلاعات رو به صورت سند یا داکیومنت ذخیره میکنه نه به شکل جدول مثل دیتابیسهای سنتی مثل مای اس کیو ال.
به زبان ساده تر یعنی به جای اینکه داده ها رو توی جدول و ردیف و ستون بذاره، همه چیز رو توی فایلهایی شبیه جیسون نگه میداره.
این باعث میشه کار با داده ها سریعتر و انعطاف پذیرتر بشه مخصوصا برای پروژه هایی که مدام ساختار داده ها عوض میشه یا مقیاس خیلی بزرگی دارن.
به همین خاطر مانگودیبی بین برنامه نویسهای بک اند مخصوصا جاوااسکریپتی ها خیلی محبوبه.
چرا از مانگو دی بی استفاده کنیم؟
چون مانگودیبی چند تا ویژگی داره که باعث میشه برای خیلی از پروژهها انتخاب بهتری باشه:
-
انعطافپذیره – لازم نیست مثل دیتابیسهای رابطهای حتما از قبل ساختار جدول و ستونها رو مشخص کنی. هر داکیومنت میتونه ساختار خودش رو داشته باشه.
-
مقیاسپذیره – وقتی دادههات زیاد میشن، میتونی خیلی راحت با اضافه کردن سرورهای جدید (شاردینگ) حجم رو پخش کنی.
-
سرعت بالا داره – چون دادهها به شکل سندهای JSON مانند ذخیره میشن، واکشی و ذخیرهسازی سریعتر انجام میشه.
-
ادغام خوب با جاوااسکریپت – مانگودیبی با Node.js و فریمورکهای جاوااسکریپتی خیلی راحت کار میکنه چون هر دو از JSON استفاده میکنن.
-
مناسب برای پروژههای پویا – اگه ساختار دادهها مدام قراره تغییر کنه (مثل استارتاپها یا MVPها)، مانگو انتخاب خوبیه چون دردسر تغییر اسکیمای جدول نداره.
-
دارای امکانات قوی – مثل ایندکسگذاری، کوئریهای پیچیده، تکرار خودکار داده (Replication)، و پشتیبانی از جستوجوی متنی.
آینده ی mangoDB چی میشه ؟
آینده استفاده از مانگودیبی بستگی به نیاز پروژه داره — برای پروژه های انعطاف پذیر، سریع توسعه و بار توزیعی عالیه؛ برای داده های رابطه ای پیچیده یا نیاز به تراکنش قوی ممکنه رقبایی مثل PostgreSQL یا سرویس های ابری مثل DynamoDB بهتر باشن.
-
اگر میخواهی سریع نمونه اولیه بسازی و اسکیمای داده مدام تغییر کنه، مانگودیبی انتخاب بهتریه چون سندی و انعطاف پذیره.
-
اگر نیاز به تراکنش های پیچیده، روابط خیلی قوی بین جداول و تحلیل SQLمحور داری، PostgreSQL یا دیتابیس رابطه ای انتخاب منطقی تریه.
-
اگر اپلیکیشنت روی AWS هست و دسترسی تک کلیدی و مقیاسپذیری با هزینه پیشبینیشده میخواهی، DynamoDB گزینه رقابتی و مدیریت شده مناسبیه.
-
MongoDB Atlas به عنوان سرویس ابری مانگودیبی رشد قابل توجهی داشته و برای اپ های مدرن و بارهای AI هم رو به جلو حرکت کرده؛ یعنی مزیت مدیریت شده و ابزارهای اضافه گرفته. اما هزینه و قفل شدن به سرویس ابری را باید بسنجی.
-
محبوبیت و وضعیت بازار مانگودیبی همچنان قوی است ولی رقابت با PostgreSQL، دیتابیس های ابری و انبارهای داده مثل Snowflake جدیه؛ انتخاب فنی باید براساس نوع کوئری، نیاز به مقیاس، هزینه و مهارت تیم باشه.
mangoDB مناسب چه استفاده هایی هستش ؟
مانگودیبی برای کاربردهایی خوبه که دادهها ساختار ثابت و جدولبندیشده ندارن یا حجمشون زیاده و باید سریع ذخیره و بازیابی بشن. مهمترین استفادههاش اینان:
-
اپلیکیشنهای وب و موبایل مدرن – مخصوصا اونایی که با Node.js ساخته میشن (مثل چت، فروشگاه آنلاین، شبکه اجتماعی).
-
سیستمهای محتوایی (CMS) – چون محتواها قالبهای متنوعی دارن و نیاز به انعطاف بالاست.
-
پروژههای دادهی بزرگ (Big Data) – برای جمعآوری و تحلیل حجم زیادی از دادهها.
-
سیستمهای بلادرنگ (Real-time) – مثل چت، مانیتورینگ، یا بازیهای آنلاین که سرعت مهمه.
-
پروژههایی که ساختار دادههاشون مدام تغییر میکنه – استارتاپها یا MVPها.
-
سیستمهای اینترنت اشیاء (IoT) – چون دادهها متنوع و زیادن.
-
اپلیکیشنهایی با نیاز به مقیاس بالا – مثل اپهایی که کاربران زیاد دارن و باید راحت روی چند سرور پخش بشن.
mongoDB اطلس چیست ؟
MongoDB Atlas یک سرویس پایگاه داده به عنوان سرویس (DBaaS) کاملاً مدیریت شده است که برای ساده سازی استقرار، مقیاس بندی و مدیریت پایگاه داده های MongoDB در فضای ابری طراحی شده است. اطلس که توسط سازندگان MongoDB توسعه یافته است، بر روی ارائه دهندگان اصلی ابر مانند AWS، Azure و Google Cloud اجرا می شود و به شما امکان می دهد پایگاه های داده ای را به صورت جهانی با حداقل سربار عملیاتی مستقر کنید.
مانگو دی بی از نظر امنیت چطور هستش ؟
MongoDB می تواند امن باشد—اما فقط در صورتی که به درستی پیکربندی شده باشد. به طور پیش فرض، یک نصب MongoDB خارج از جعبه فاقد احراز هویت یا رمزگذاری اجباری است، که اگر در معرض اینترنت عمومی قرار گیرد یا پیکربندی اشتباه شود، آن را در برابر حملات آسیب پذیر می کند. بسیاری از نقض داده های به خوبی مستند شده به دلیل تنظیمات پیش فرض یا شیوه های امنیتی ضعیف رخ داده است، مانند رها کردن MongoDB به صورت باز بدون احراز هویت.
ویژگی های اصلی امنیتی mongoDB
MongoDB ویژگی های امنیتی قابل توجهی را ارائه می دهد، از جمله:
- احراز هویت: روش های مختلف از جمله SCRAM، گواهینامه های x.509، LDAP، Kerberos و OIDC/OAuth 2.0.
- مجوز: کنترل دسترسی مبتنی بر نقش (RBAC) به شما امکان می دهد عملیات هایی را که کاربران می توانند انجام دهند محدود کنید و اصل حداقل امتیاز را اعمال کنید.
- رمزگذاری: TLS/SSL داده ها را در حین انتقال رمزگذاری می کند و همچنین رمزگذاری اختیاری در حالت استراحت برای داده ها روی دیسک وجود دارد (در MongoDB Enterprise و Atlas موجود است).
- حسابرسی و نظارت: دسترسی و اقدامات را برای انطباق و مدیریت حوادث ردیابی می کند.
- لیست سفید IP و کنترل های شبکه: دسترسی به IP های مورد اعتماد را محدود می کند، به ویژه در استقرارهای ابری مدیریت شده مانند Atlas.
باگ های امنیتی رایج mongoDB
- تنظیمات پیش فرض: اگر احراز هویت فعال نباشد، هر کسی که دسترسی به شبکه داشته باشد می تواند پایگاه داده را کنترل کند. این علت اصلی بیشتر هک های MongoDB است.
- قرار گرفتن در معرض شبکه: پایگاه های داده ای که مستقیماً در معرض اینترنت قرار می گیرند (بدون فایروال، VPN یا شبکه خصوصی) اهداف آسانی هستند.
- رمزهای عبور ضعیف و عدم وجود RBAC: استفاده از رمزهای عبور ساده یا دادن امتیازات گسترده به کاربران می تواند منجر به نشت یا تجاوز شود.
- عدم وجود رمزگذاری: داده های رمزگذاری نشده در حالت استراحت یا در حین انتقال در برابر استراق سمع و سرقت آسیب پذیر هستند.
توصیه هایی برای پیکربندی امن
- همیشه احراز هویت و مجوز را فعال کنید.
- از رمزگذاری TLS برای داده ها در حین انتقال استفاده کنید و در صورت امکان رمزگذاری را در حالت استراحت فعال کنید.
- دسترسی را با استفاده از فایروال ها، VPC ها یا کنترل های شبکه ابری محدود کنید؛ از لیست سفید IP استفاده کنید.
- به طور مرتب MongoDB را به روز رسانی و وصله کنید تا آسیب پذیری ها را برطرف کنید.
- گزارش ها را نظارت کنید و حسابرسی را فعال کنید.
- پورت پیش فرض (27017) را تغییر دهید تا به خنثی کردن اسکن های خودکار کمک کنید، اگرچه این نباید تنها محافظت شما باشد.
- رابط های استفاده نشده (مانند REST و HTTP، در صورت عدم نیاز) را غیرفعال کنید.
