توسط : روغن زیتون، به‌ویژه فرابکر(Extra Virgin)، یکی از سالم‌ترین و مفیدترین روغن‌های خوراکی در جهان به‌شمار می‌رود. این طلای مایع که در رژیم غذایی مدیترانه‌ای جایگاه ویژه‌ای دارد، خواص بی‌شماری دارد که با شواهد علمی پشتیبانی می‌شود. در ادامه با ۱۰ دلیل علمی ثابت‌شده برای استفاده روزمره از روغن زیتون آشنا می‌شوید.
نقش آنتی‌اکسیدان‌ها در جلوگیری از بیماری‌ها
وقتی صحبت از آنتی‌اکسیدان‌ها می‌شود، روغن زیتون یکی از منابع غنی و طبیعی آن‌هاست. آنتی‌اکسیدان‌ها مواد شیمیایی هستند که از آسیب‌های ناشی از رادیکال‌های آزاد جلوگیری می‌کنند؛ مولکول‌هایی که می‌توانند باعث پیری زودرس، آسیب سلولی و حتی سرطان شوند. استفاده مداوم از روغن زیتون بکر باعث می‌شود بدن با منبعی قوی از این محافظان سلولی تجهیز شود.
مطالعات نشان داده‌اند که مصرف منظم روغن زیتون با کاهش نشانه‌های استرس اکسیداتیو در بدن مرتبط است. در واقع، این ترکیبات به کاهش تخریب DNA، محافظت از ساختار سلول‌ها و حفظ عملکرد سیستم ایمنی کمک می‌کنند. حتی برخی تحقیقات نشان داده‌اند که این روغن می‌تواند به محافظت از مغز در برابر بیماری‌هایی مثل آلزایمر کمک کند.
البته روغن زیتونی برای بدن مفید که خالص خالص و فاقد هر گونه مواد افزودنی. روغن زیتون فرابکر سالماطور و از بهترین میوه زیتون تهیه شده و فاقد هر گونه مواد افزودنی و دارای برگه تائیده آزمایشگاه است. برای خرید روغن زیتون فرابکر اصل سالماطور کلیک کنید.
ترکیبات کلیدی آنتی‌اکسیدانی در روغن زیتون
از جمله مهم‌ترین آنتی‌اکسیدان‌های موجود در روغن زیتون می‌توان به ویتامین E، پلی‌فنول‌ها، اسید اولئیک و اولئوکانتال اشاره کرد. این ترکیبات نه‌تنها در برابر اکسیداسیون مقاومت می‌کنند، بلکه عملکرد ضد التهابی نیز دارند. اولئوکانتال، برای مثال، یک ترکیب شبه‌دارویی است که تاثیر آن مشابه ایبوپروفن در کاهش التهاب‌ها شناخته شده است. این یعنی نه‌تنها سیستم ایمنی تقویت می‌شود، بلکه بدن شما در برابر بیماری‌ها نیز مقاوم‌تر خواهد شد.
سلامت قلب را بهبود می‌بخشد
کاهش کلسترول بد (LDL)، روغن زیتون فرابکر دشمن شماره یک کلسترول بد یا همان LDL است. این کلسترول می‌تواند باعث تجمع چربی در دیواره رگ‌ها شده و در نهایت منجر به گرفتگی عروق یا بیماری‌های قلبی شود. اما ترکیبات مفید موجود در روغن زیتون، به‌ویژه اسیدهای چرب غیراشباع، با کاهش سطح LDL به سلامت قلب کمک می‌کنند.
بر اساس مطالعه‌ای که در مجله “New England Journal of Medicine” منتشر شد، افرادی که به‌طور منظم از روغن زیتون در رژیم غذایی خود استفاده می‌کنند، خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را تا ۳۰ درصد کاهش می‌دهند. البته مصرف روغن زیتونی که اصل و خالص باشد.
تاثیر بر فشار خون
یکی دیگر از فواید شگفت‌انگیز روغن زیتون، توانایی آن در کاهش فشار خون است. پلی‌فنول‌های موجود در روغن زیتون باعث بهبود عملکرد عروق خونی شده و انعطاف‌پذیری آن‌ها را افزایش می‌دهند. این مسئله مستقیماً به کاهش فشار خون کمک می‌کند. به‌علاوه، مصرف منظم آن می‌تواند نیاز به داروهای کنترل فشار خون را کاهش دهد.
برخی مطالعات نشان داده‌اند که افرادی که روزانه ۲ قاشق غذاخوری روغن زیتون فرابکر مصرف می‌کنند، شاهد کاهش قابل‌توجهی در فشار سیستولیک و دیاستولیک خود بوده‌اند. این یعنی یک راه طبیعی، بدون عوارض جانبی، برای حفظ فشار خون در سطحی سالم و پایدار.
دارای خواص ضد التهابی طبیعی است
اولئوکانتال و تاثیر آن بر التهاب، در بدن ما، التهاب واکنشی طبیعی به آسیب یا عفونت است، اما التهاب مزمن می‌تواند ریشه بسیاری از بیماری‌ها از جمله دیابت، سرطان، آرتریت و حتی آلزایمر باشد. یکی از ویژگی‌های جذاب روغن زیتون فرابکر، وجود ترکیبی به نام اولئوکانتال است که خواص ضد التهابی قابل‌توجهی دارد.
اولئوکانتال به‌طور طبیعی در روغن زیتون یافت می‌شود و به‌طور شگفت‌انگیزی مانند داروی ایبوپروفن عمل می‌کند. این ماده می‌تواند آنزیم‌های ایجادکننده التهاب را مهار کرده و در نتیجه باعث کاهش درد، تورم و التهاب در بدن شود.
مقایسه با داروهای ضد التهاب
نکته جالب این است که اولئوکانتال بدون عوارض جانبی داروهای ضد التهاب شیمیایی مانند مشکلات گوارشی یا کلیوی، اثر مشابهی دارد. در واقع، برخی محققان پیشنهاد داده‌اند که گنجاندن روغن زیتون فرابکر اصل سالماطور در رژیم غذایی روزانه می‌تواند مکملی طبیعی و بی‌ضرر برای کنترل التهاب مزمن باشد.
مطالعات نشان می‌دهند که اثرات ضد التهابی روغن زیتون حتی در سطح سلولی نیز مؤثر است، به‌گونه‌ای که به تنظیم واکنش‌های ایمنی و کاهش نشانه‌های التهابی در بیماری‌هایی مثل روماتیسم کمک می‌کند.
خطر سکته مغزی را کاهش دهد
مطالعات علمی در مورد مصرف روغن زیتون و سکته: سکته مغزی یکی از علل اصلی مرگ‌ومیر و ناتوانی در سراسر جهان است. اما شواهد علمی نشان می‌دهند که استفاده مداوم از روغن زیتون می‌تواند به طرز چشمگیری احتمال وقوع سکته مغزی را کاهش دهد. مطالعه‌ای گسترده که روی بیش از ۷۰۰۰ نفر انجام شد، نشان داد افرادی که مصرف بالایی از روغن زیتون دارند، نسبت به سایرین حدود ۴۰٪ کمتر در معرض سکته مغزی قرار می‌گیرند.
پیشگیری از سرطان
یکی از جالب‌ترین موضوعات در تحقیقات تغذیه‌ای، رابطه میان رژیم مدیترانه‌ای – که سرشار از روغن زیتون است – و کاهش خطر ابتلا به انواع مختلف سرطان است. این رژیم غذایی با میزان بالای میوه، سبزی، حبوبات و البته روغن زیتون، توانسته به‌خوبی در کاهش ابتلا به سرطان‌هایی مانند روده، پستان، و پوست مؤثر واقع شود.
نقش ترکیبات فنولیک در مقابله با سلول‌های سرطانی
پلی‌فنول‌ها، که در روغن زیتون به وفور یافت می‌شوند، می‌توانند رشد سلول‌های سرطانی را مهار کنند. این ترکیبات فعالیت‌های ژنتیکی خاصی را در سلول‌ها هدف قرار می‌دهند که مستقیماً با فرآیند تکثیر غیرعادی سلول‌ها در ارتباط است. همچنین، این مواد باعث مرگ برنامه‌ریزی‌شده سلول‌های سرطانی (آپاپتوز) می‌شوند و بدین ترتیب بدن را از درون پاک‌سازی می‌کنند
به کاهش وزن و تناسب اندام کمک می‌کند
برخلاف تصور رایج که روغن‌ها و چربی‌ها را عامل چاقی می‌دانند، روغن زیتون فرابکر می‌تواند در واقع به کاهش وزن کمک کند. چطور؟ اول از همه، روغن زیتون به لطف چربی‌های مفیدش، احساس سیری طولانی‌تری ایجاد می‌کند. مصرف آن در وعده‌های غذایی به کاهش تمایل به ریزه‌خواری و مصرف کالری‌های اضافی در طول روز کمک می‌کند.
مطالعات نشان داده‌اند که افراد دارای رژیم غذایی مدیترانه‌ای که از روغن زیتون استفاده می‌کنند، نسبت به افرادی که رژیم‌های کم‌چرب دارند، موفقیت بیشتری در کاهش وزن پایدار داشته‌اند. چربی‌های غیراشباع تک‌زنجیره‌ای موجود در این روغن با تنظیم ترشح هورمون‌های گرسنگی مانند گرلین، به کنترل اشتها کمک می‌کنند.
تأثیر بر متابولیسم بدن
روغن زیتون می‌تواند متابولیسم بدن را افزایش دهد. اسید اولئیک موجود در این روغن باعث فعال شدن ژن‌های چربی‌سوز و بهبود عملکرد میتوکندری‌ها – موتورخانه‌های سلولی – می‌شود. همچنین، تحقیقات جدید نشان می‌دهد که روغن زیتون ممکن است از انباشته شدن چربی در نواحی خطرناک مانند شکم و کبد جلوگیری کند.
به سلامت پوست و مو کمک می‌کند
روغن زیتون تنها برای مصرف خوراکی نیست؛ استفاده موضعی از آن هم می‌تواند معجزه‌آسا باشد. این روغن یک مرطوب‌کننده طبیعی قوی است که به عمق پوست نفوذ می‌کند، آن را نرم، شاداب و درخشان می‌سازد. ترکیباتی مانند ویتامین E، اسکوالن و پلی‌فنول‌ها از پوست در برابر پیری زودرس، اشعه‌های مضر UV و آسیب‌های محیطی محافظت می‌کنند.
تحقیقات بالینی ثابت کرده‌اند که مصرف روغن زیتون به صورت خوراکی و موضعی می‌تواند چین‌وچروک‌ها را کاهش دهد و بهبود قوام و انعطاف‌پذیری پوست را تسریع کند.
تقویت رشد مو و جلوگیری از ریزش
روغن زیتون برای مو هم مفید است. استفاده منظم از آن باعث تقویت فولیکول‌های مو، تغذیه ریشه‌ها و کاهش ریزش مو می‌شود. این روغن با خاصیت آنتی‌اکسیدانی خود جریان خون را در پوست سر افزایش می‌دهد و مواد مغذی را بهتر به فولیکول‌ها می‌رساند. همچنین از خشکی پوست سر و ایجاد شوره نیز جلوگیری می‌کند. به‌طور خلاصه، اگر به‌دنبال پوستی درخشان و موهایی سالم و پرپشت هستید، روغن زیتون را به رژیم مراقبتی خود اضافه کنید.
پیشگیری از آلزایمر و زوال عقل
یکی از ترسناک‌ترین بیماری‌های مرتبط با پیری، آلزایمر است؛ اما خبر خوب این است که روغن زیتون ممکن است در پیشگیری از آن نقش مهمی داشته باشد. ترکیبات ضدالتهابی و آنتی‌اکسیدانی موجود در روغن زیتون می‌توانند از آسیب به سلول‌های عصبی جلوگیری کرده و از تشکیل پلاک‌های آمیلوئیدی در مغز جلوگیری کنند.
مطالعه‌ای که در سال ۲۰۱۷ منتشر شد، نشان داد که موش‌هایی که با روغن زیتون تغذیه شده بودند، در آزمون‌های شناختی عملکرد بهتری داشتند و میزان پلاک‌های آمیلوئیدی مغزشان بسیار کمتر بود. این یافته می‌تواند امیدبخش درمان‌های طبیعی برای بیماری‌های نورودژنراتیو باشد.
افزایش تمرکز و یادگیری
روغن زیتون نه‌تنها از مغز محافظت می‌کند، بلکه آن را تقویت نیز می‌کند. مصرف منظم آن با بهبود جریان خون به مغز، افزایش اکسیژن‌رسانی و تغذیه سلول‌های مغزی باعث بهبود تمرکز، حافظه و عملکرد شناختی می‌شود. دانش‌آموزان و افراد پرمشغله می‌توانند با افزودن این روغن به رژیم غذایی‌شان، بازده ذهنی خود را بالا ببرند.
قند خون و دیابت نوع ۲ را کنترل می‌کند
دیابت نوع ۲ یکی از شایع‌ترین بیماری‌های مزمن در جهان است. روغن زیتون می‌تواند با بهبود حساسیت بدن به انسولین، در کنترل قند خون موثر واقع شود. اسیدهای چرب مفید موجود در آن باعث کاهش مقاومت به انسولین شده و در نتیجه قند خون را در محدوده طبیعی نگه می‌دارند.
تحقیقات نشان داده‌اند که مصرف منظم روغن زیتون در وعده‌های غذایی، به‌ویژه در ترکیب با فیبر (مثل سالاد سبزیجات)، باعث کاهش قند خون پس از غذا می‌شود.
کاهش التهاب در بیماران دیابتی
یکی از عوامل کلیدی در پیشرفت دیابت، التهاب مزمن در بدن است. روغن زیتون با خاصیت ضدالتهابی خود می‌تواند به کاهش عوارض دیابت مثل آسیب به کلیه، چشم و اعصاب کمک کند. همچنین، مصرف این روغن باعث کاهش سطح تری‌گلیسیرید و بهبود چربی خون در بیماران دیابتی می‌شود.
سلامت گوارش را بهبود می‌بخشد
روغن زیتون یک رو0 ان‌کننده طبیعی برای سیستم گوارشی است. این روغن باعث افزایش ترشح آنزیم‌های گوارشی و صفرا می‌شود که به هضم بهتر چربی‌ها و جذب ویتامین‌های محلول در چربی (مثل A، D، E، K) کمک می‌کند. بسیاری از افراد پس از افزودن روغن زیتون به رژیم غذایی‌شان، از کاهش نفخ، یبوست و سوءهاضمه خبر داده‌اند.
اثر محافظتی بر مخاط معده و روده
روغن زیتون از مخاط معده در برابر اسید معده محافظت می‌کند. به‌همین دلیل مصرف آن برای افرادی که زخم معده یا التهاب روده دارند مفید است. این روغن همچنین به بازسازی سلول‌های پوششی دستگاه گوارش کمک می‌کند و در جلوگیری از ابتلا به سرطان روده نقش دارد.
برای خواندن خواص روغن زیتون برای بدن کلیک کنید.
نتیجه‌گیری
روغن زیتون فرابکر فراتر از یک چاشنی ساده برای سالادها یا غذاهای مدیترانه‌ای است؛ این ماده غذایی ارزشمند، یک داروی طبیعی واقعی برای بدن، ذهن و زیبایی شماست. از سلامت قلب و مغز گرفته تا محافظت در برابر سرطان و بهبود وضعیت پوست و مو، دلایل علمی متعددی وجود دارد که این روغن را به یکی از ضروری‌ترین اجزای یک رژیم غذایی سالم تبدیل می‌کند.
برخلاف بسیاری از روغن‌های فرآوری‌شده که عوارضی برای بدن به همراه دارند، روغن زیتون یک گزینه سالم، طبیعی و بدون ضرر است که نه‌تنها طعم فوق‌العاده‌ای دارد، بلکه می‌تواند کیفیت زندگی شما را به شکل ملموسی ارتقا دهد.
برای بهره‌مندی از حداکثر فواید روغن زیتون، توصیه می‌شود از نوع فرابکر و فشرده سرد آن استفاده کنید. این نوع از روغن زیتون، غنی‌ترین منابع آنتی‌اکسیدان و ترکیبات ضدالتهابی را در خود دارد.
پس اگر به دنبال راهی طبیعی برای پیشگیری از بیماری‌ها، افزایش انرژی، تقویت حافظه، زیبایی پوست و تناسب اندام هستید، روغن زیتون را در برنامه روزانه‌تان بگنجانید. این یک سرمایه‌گذاری طلایی برای سلامت آینده‌ی شماست.
سوالات متداول
- مصرف روزانه روغن زیتون باید چقدر باشد؟
بین ۱ تا ۲ قاشق غذاخوری در روز برای بزرگسالان کافی است تا از فواید آن بهره‌مند شوند، البته در قالب یک رژیم غذایی متعادل.
- آیا روغن زیتون برای سرخ کردن مناسب است؟
روغن زیتون برای پخت و پز در دمای متوسط مناسب است، اما برای سرخ کردن عمیق بهتر است از روغن‌هایی با نقطه دود بالاتر استفاده شود. با این حال، نوع بکر آن به دلیل ترکیبات فعالش برای پخت‌وپز سبک گزینه خوبی است.
- آیا روغن زیتون باعث چاقی می‌شود؟
خیر، در صورت مصرف متعادل، روغن زیتون نه‌تنها باعث چاقی نمی‌شود بلکه به کاهش وزن و کنترل اشتها نیز کمک می‌کند.
- آیا روغن زیتون می‌تواند به بهبود مشکلات گوارشی کمک کند؟
بله، روغن زیتون عملکرد دستگاه گوارش را بهبود می‌بخشد، از یبوست جلوگیری می‌کند، و به تسکین علائم سندرم روده تحریک‌پذیر و زخم معده کمک می‌کند.
منبع: سالماطور
