ایلان ماسک میگوید این نام را از یک رمان علمیتخیلی دهه ۱۹۶۰ الهام گرفته است، اما یک استارتاپ دیگر پیش از معرفی چتبات xAI، درخواست ثبت این نام تجاری را ارائه داده بود.
چتبات Grok از شرکت xAI متعلق به ایلان ماسک اکنون درگیر یک اختلاف حقوقی احتمالی بر سر علامت تجاری شده است. درخواست ثبت نام تجاری این شرکت در اداره ثبت اختراعات و علائم تجاری آمریکا (USPTO) به حالت تعلیق درآمده زیرا این نهاد اعلام کرده ممکن است نام Grok با نام دو شرکت دیگر، یعنی Groq (تولیدکننده تراشههای هوش مصنوعی) و Grokstream (ارائهدهنده نرمافزار) اشتباه گرفته شود. اکنون، استارتاپ سومی به نام Bizly نیز مدعی شده که مالک حقوق نام «Grok» است.
این نخستین باری نیست که ایلان ماسک برای محصولاتش نامی را انتخاب میکند که پیش از آن توسط دیگران ثبت شده است. ماه گذشته، پلتفرم اجتماعی متعلق به ماسک نیز در پی دعوای حقوقی با یک شرکت بازاریابی که مدعی مالکیت نام X بود، به توافقی رسید.
به نظر میرسد Bizly و xAI مستقل از یکدیگر به انتخاب نام Grok رسیدهاند. “ران شاه”، مؤسس Bizly، میگوید که این نام را طی یک جلسه طوفان فکری با همکاری یکی از همکارانش انتخاب کرده که این واژه را به عنوان یک فعل به کار برد. (در دنیای فناوری، اصطلاح “to grok” به معنای “درک کامل” رایج است.) ران شاه میگوید: «همان لحظه فهمیدم این دقیقاً همان نامی است که میخواهیم.»
ماسک هم گفته که نام چتبات خود را از واژهای در رمان “Stranger in a Strange Land” نوشته رابرت ای. هاینلاین در سال ۱۹۶۱ گرفته که در زبان مارتینها به معنای “فهمیدن” است.
ران شاه مدعی است که در سال ۲۰۲۱ درخواست ثبت علامت تجاری Grok را ارائه داده بود. دو سال بعد، در حالی که در حال آمادهسازی یک اپلیکیشن هوش مصنوعی برای مدیریت جلسات غیرهمزمان به نام Grok بود، ناگهان با اعلام نام چتبات جدید ماسک روبرو شد. او میگوید: «آن روز را هرگز فراموش نمیکنم. صبح از خواب بیدار شدم و دیدم تعداد زیادی پیام از دوستانم دارم که نوشتهاند ‘تبریک! خریداری شدی؟’»
ران شاه تأکید دارد که xAI حق علامت تجاری او را نقض کرده است. اما طبق قوانین آمریکا، هدف اصلی قانون علائم تجاری، جلوگیری از سردرگمی مصرفکننده است، نه الزاماً محافظت از شرکتها. به گفته “جاش گربن”، وکیل مالکیت فکری، مهم این است که مصرفکنندگان بتوانند به راحتی تشخیص دهند چه شرکتی پشت یک محصول یا خدمت است.
برای مثال، گربن اشاره میکند که گرایمز، شریک سابق ماسک، نیز نام Grok را برای یک اسباببازی کودکان ثبت کرده بود، اما چون کاربری این محصول با چتبات متفاوت است، احتمال سردرگمی کاهش مییابد. بنابراین، زمینه فعالیت و نحوه استفاده از نام اهمیت زیادی دارد.
در مورد Bizly، وضعیت مبهمتر است. برای ثبت قطعی یک علامت تجاری، باید ثابت شود که این نام در دستکم دو ایالت در حال استفاده تجاری است. اگرچه امکان رزرو نام قبل از شروع کسبوکار وجود دارد، اما ثبت نهایی منوط به فعالیت واقعی در بازار است.
وقتی ماسک چتباتش را معرفی کرد، اپلیکیشن Grok از Bizly هنوز در مرحله آزمایشی (بتا) بود و فقط با شرکت Carta پروژهی آزمایشی داشت. ران شاه میگوید که در آستانه جذب سرمایه بود، اما به دلیل نگرانی سرمایهگذاران درباره اختلاف حقوقی بر سر نام تجاری، این معامله لغو شد. از آنجا که اپلیکیشن Grok به طور رسمی به بازار عرضه نشد، امکان اعمال حق علامت تجاری نیز به چالش کشیده میشود.
ران شاه میگوید اکنون شرکتش در آستانه تعطیلی قرار دارد. او امیدوار بود بتواند به شکلی دوستانه با xAI توافق کند—حتی پیشنهاد فروش حق استفاده از نام Grok یا همکاری را داده بود. در ایمیلی به وکیل xAI، ران شاه نوشت: «ما ۲ میلیون دلار برای توسعه Grok هزینه کردیم و پس از اعلام ماسک، تأمین مالی ما شکست خورد. اکنون نیازمند جبران خسارت هستیم.»
با این حال، ایلان ماسک سابقهی زیادی در تغییر قواعد به نفع خود دارد. پس از تغییر نام توییتر به X، اپل نیز در برابر قوانین خود کوتاه آمد و اجازه داد اپلیکیشن جدید بدون محدودیت در اپ استور باقی بماند.
شرکت نورالینک ماسک نیز اخیراً درخواست ثبت نامهای “Telepathy” و “Telekinesis” را داده است، هرچند طبق قوانین، واژههایی که ویژگی محصول را توصیف میکنند معمولاً قابل ثبت به عنوان علامت تجاری نیستند.
ران شاه میگوید هنوز شکایت رسمی علیه xAI ثبت نکرده و تنها چند ایمیل بدون پاسخ برای این شرکت فرستاده است. او میپرسد: «من چه کسی هستم که بخواهم علیه ثروتمندترین مرد دنیا شکایت کنم؟»
منبع این خبر سایتwired.com میباشد.