کرمان با تاریخ غنی خود به یکی از مقاصد گردشگری جذاب در ایران تبدیل شده است. با آثار تاریخی فراوان و جاذبههای گردشگری بینظیر خود، مقصدی عالی برای علاقهمندان به تاریخ، معماری و فرهنگ ایران است. در این مقاله به معرفی برخی از مهمترین جاهای دیدنی کرمان پرداخته میشود که هر کدام تجربه متفاوتی را برای شما عزیزان به ارمغان میآورد.
باغ شازده ماهان
باغ شاهزاده ماهان یکی بهترین جاهای دیدنی کرمان است که در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده و بهعنوان یکی از باغهای مهم ایرانی شناخته میشود. این باغ که در دل کویر و نزدیکی شهر ماهان قرار دارد، در دوره قاجار ساخته شده و توسط عبدالحمید میرزای ناصرالدوله، حاکم وقت کرمان، تکمیل گردیده است. باغ بهواسطه ویژگیهای معماری خاص خود، از جمله آبشارهای پلکانی و حوضهای متعدد، جلوهای زیبا و چشمنواز دارد و بهعنوان نمونهای از باغهای شیبدار ایرانی شناخته میشود.
معماری باغ شاهزاده ماهان بهگونهای است که آب بهطور پلکانی در فضای باغ جریان دارد و از قنات تیگران تأمین میشود. باغ در مساحتی بالغ بر ۵.۵ هکتار گسترده شده و دارای ساختمانهای مختلف از جمله سردر ورودی، عمارت اصلی، حمام و نهرهای آبی است. از ویژگیهای خاص این باغ، وجود کوشک مرکزی با بالاخانه است که در حال حاضر به رستوران تبدیل شده است. همچنین، این باغ با درختان بلند و فضای سبز خود، بهعنوان یک مقصد گردشگری مهم در کرمان شناخته میشود.
امکانات باغ شامل رستوران، مهمانسرا، امکان اسبسواری و فروش صنایع دستی است. بازدیدکنندگان میتوانند از زیباییهای باغ لذت ببرند و در صورت تمایل در رستوران آن غذا بخورند یا به خرید سوغاتی بپردازند. برای دسترسی به باغ شاهزاده ماهان، باید به جاده کرمان به بم رفته و در ۳۵ کیلومتری از کرمان، باغ را مشاهده کنید.
گنبد جبلیه
گنبد جبلیه در شرق شهر کرمان واقع شده و تنها بنای سنگی در این منطقه است که از سنگ و گچ ساخته شده است. این گنبد که در سال ۱۳۱۶ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران ثبت شد، در سال ۱۳۸۳ بازسازی شد و در سال ۱۳۸۸ به موزه سنگ تبدیل گردید. گنبد جبلیه یکی از جذابترین جاذبههای کرمان است و به نامهای گنبد گبری و گنبد زیگ هم شناخته میشود. این بنا در میان دشت سبز و زیبایی قرار دارد و سالانه گردشگران زیادی به دیدن آن میآیند. ساختمان هشتضلعی گنبد دارای گنبدی دو هلالیشکل با قطر داخلی ۱۸ فوت و نوک دایرهای است.
تاریخ دقیق ساخت گنبد جبلیه مشخص نیست، اما با توجه به ساختار آن، به نظر میرسد که در اواخر دوره ساسانی ساخته شده و در دوره اسلامی نیز مرمتهایی بر آن انجام شده است. برخی بر این باورند که این بنا آتشکده بوده، اما برخی دیگر آن را آرامگاهی متعلق به یکی از زرتشتیان میدانند. بههرحال، این بنا از دوران پیش از اسلام است و پس از مرمت بهعنوان گنجینهای از کتیبههای تاریخی معرفی شده است.
معماری گنبد جبلیه که به صورت هشتضلعی است و دیوارهای آن از سنگ لاشه و ملات گچ و آهک ساخته شدهاند، آن را به یکی از جذابترین جاهای دیدنی کرمان تبدیل کرده است. در هر ضلع بنا، درهایی به عرض دو متر قرار دارند، اما امروز تنها یک در باز است. سقف گنبد از آجر ساخته شده و در داخل آن گچبریهای زیبایی وجود دارد که بهمرور زمان برخی از آنها تخریب شدهاند.
فضای داخلی این بنا ساده است و از شانزده طاقنما برای تبدیل هشتضلعی به دایره استفاده شده است. در این گنبد، کتیبههای تاریخی ارزشمندی از جمله کتیبه مسجد آبدر اشکان با خط کوفی بر روی سنگ طبیعی حک شده است. برای دسترسی به گنبد جبلیه، باید به خیابان زریسف در شرق کرمان بروید.
باغ فتح آباد
باغ فتح آباد در ۲۵ کیلومتری کرمان و در منطقه اختیارآباد قرار دارد. این باغ که قدمت آن به دوره قاجار باز میگردد، توسط فضل علی خان بیگلربیگی ساخته شد و در سال ۱۳۸۱ به فهرست آثار ملی ایران اضافه شد. باغ فتح آباد به سبک معماری ایرانی-اروپایی طراحی شده و دارای عمارتهایی با گچکاریهای زیبا و اتاقهایی با نقاشیهای نفیس است. در این باغ، علاوه بر عمارتهای تاریخی، موزه حکام و زمینهای کشت گیاهان دارویی نیز وجود دارد.
این باغ که جزو جاهای دیدنی کرمان محسوب میشود، امکاناتی همچون شربتخانه و چایخانه، آلاچیقهای چوبی و غرفههای صنایع دستی و گیاهان دارویی را برای بازدیدکنندگان فراهم کرده است. همچنین، امکان اقامت در اتاقهای مختلف این باغ برای علاقهمندان به شبمانی در این مکان فراهم است. بازدید از باغ فتح آباد همه روزه از ساعت ۸ صبح تا ۱۰ شب امکانپذیر است و ورود همراه با خوراکی، وسیله نقلیه یا حیوانات ممنوع است.
کاروانسرای گنجعلی خان
کاروانسرای گنجعلی خان در کرمان، که به دستور گنجعلی خان، حاکم کرمان در دوره شاه عباس ساخته شد، یک اثر تاریخی و مهم است که از دو طبقه تشکیل شده و بهصورت چهار ایوانی طراحی شده است. این بنا که از آجر ساخته شده و دارای تزئیناتی از کاشیکاری و مقرنسکاری است، در ابتدا به عنوان مدرسه عمل میکرد و بعدها تبدیل به یکی از جاذبههای گردشگری و اقامتی کرمان شد.
از ویژگیهای برجسته این کاروانسرا میتوان به حجرههای دو طبقه، اتاقهای کوچک و پنجرههایی با چشماندازی به حیاط اشاره کرد. مجموعه گنجعلی خان شامل بازار، مدرسه، حمام و کاروانسرا است و در حال حاضر نیز برای برگزاری کلاسهای مختلف و پذیرایی از گردشگران مورد استفاده قرار میگیرد.
کاروانسرای گنجعلی خان از ساعت 09:00 صبح تا 16:00 عصر باز است و بازدید از آن رایگان است. بهترین زمان برای بازدید از این مجموعه تاریخی، بهار و اوایل تابستان است. گنجعلی خان که از طایفه «زیک» بود، در دوره شاه عباس فرمانروای کرمان شد و در زمان حاکمیت خود، مجموعهای از بناهای تاریخی شامل این کاروانسرا را ایجاد کرد. کاروانسرای گنجعلی خان، با معماری زیبا و موقعیت خاص خود در قلب کرمان، یکی از برجستهترین جاهای دیدنی کرمان است.
مسجد ملک کرمان
یکی دیگر از جاهای دیدنی کرمان که در سفر خود به این شهر باید از آن دیدن کنید. مسجد ملک است. این مسجد که به دوره سلجوقیان بازمیگردد، یکی از مهمترین مساجد تاریخی و بزرگترین مسجد کرمان است. این مسجد به دستور ملک توران شاه در سال 478 هجری قمری ساخته شد و در طول زمان تغییرات و تعمیراتی در دورههای مختلف از جمله صفویه و قاجار داشته است.
این بنا در بافت قدیم شهر کرمان قرار دارد و همچنان بهعنوان مرکز دینی فعال برای برگزاری نماز استفاده میشود. مسجد ملک با معماری چهار ایوانی، شبستانهای متعدد، و تزئینات گچبری و کاشیکاری زیبا، نمادی از هنر اسلامی در کرمان است.
مسجد ملک علاوه بر تاریخ و معماری ارزشمندش، در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده و بهعنوان اولین مسجد جامع کرمان در گذشته برای اجتماعات دینی استفاده میشده است. این مسجد با مساحت بیش از 9 هزار متر مربع، دارای چندین شبستان، محرابهای تاریخی و یک برج سلجوقی است. بازدید از این مسجد رایگان است، اما باید در نظر داشت که نمازهای روزانه در آن برگزار میشود و بازدیدکنندگان باید برای ورود در ساعات غیرنماز مراجعه کنند.
سخن آخر
جاهای دیدنی کرمان تمامی ندارد. این شهر با بناهای باشکوه، مساجد و کاروانسراهای قدیمی، فرصتهایی بینظیر برای کشف آثار معماری و تاریخی ایران به شما میدهد. پیشنهاد میکنیم در سفر خود به کرمان، هیچ یک از این جاذبهها را از دست ندهید.
منبع مقاله: گردشی تاپ