در تاریخ خودروهای عضلانی آمریکا، نامی هست که کمتر کسی آن را به یاد دارد: اولدزموبیل جتفایر. این خودرو اولین سدان توربوشارژ تولید انبوه در آمریکا بود که خیلی قبلتر از زمانی که توربو در خودروها رایج شود، معرفی شد.
ظهور اولدزموبیل جتفایر در دهه ۶۰ میلادی
در اوایل دهه ۱۹۶۰، وقتی قدرت موتور فقط در حجم بالا و موتورهای عظیمالجثه خلاصه میشد، اولدزموبیل جتفایر با رویکردی کاملاً متفاوت وارد میدان شد. این خودرو به جای تکیه بر حجم موتور، از فناوری توربوشارژ بهره برد. نتیجه این نوآوری، تولید ۲۱۵ اسببخار قدرت و ۳۰۰ پوند فوت گشتاور از یک موتور ۲۱۵ اینچی آلومینیومی بود؛ اعدادی که در آن زمان برای موتوری با این حجم، فوقالعاده بود.
فناوری منحصربهفرد توربوی جتفایر
سیستم «توربو راکت فلوید»
قلب تپنده اولدزموبیل جتفایر یک موتور V8 آلومینیومی توربوشارژ بود که با همکاری شرکت Garrett طراحی شد. نکته جالب این سیستم، استفاده از مایعی به نام «Turbo Rocket Fluid» یا همان مایع توربو راکت بود؛ ترکیبی از آب و متانول که برای خنک کردن هوای ورودی و جلوگیری از احتراق زودرس استفاده میشد. رانندهها باید این مایع را همانند آب شیشهشوی بهطور منظم پر میکردند.
جلوتر از زمانهی خود
با این نوآوری، اولدزموبیل جتفایر نخستین خودروی سواری توربوشارژ تولید انبوه در آمریکا شد و حتی پیش از BMW 2002 Turbo وارد بازار شد.
چرا اولدزموبیل جتفایر شکست خورد؟
اگرچه اولدزموبیل جتفایر از نظر مهندسی شاهکار بود، اما مشکلات فنی و عدم آشنایی مشتریان با تکنولوژی توربو باعث شد این خودرو در عمل چندان موفق نباشد. بسیاری از رانندهها فراموش میکردند مایع مخصوص را پر کنند یا سیستم را بهدرستی نگهداری کنند. در نتیجه قدرت توربو قطع میشد و کارایی خودرو پایین میآمد. همین مشکلات باعث بازگشت خودروها به نمایندگیها و حتی تعویض سیستم توربو با سیستم کاربراتوری معمولی شد.
جتفایر؛ قربانی زودبودن
اولدزموبیل جتفایر در زمانی به بازار آمد که هنوز خودروهای عضلانی مانند پونتیاک GTO یا موستانگ متولد نشده بودند. به همین دلیل، بازار هدف مناسبی برای این خودرو وجود نداشت و پس از تنها دو سال تولید و حدود ۹,۶۰۰ دستگاه، تولید این مدل متوقف شد.
ارزش و جایگاه جتفایر امروز
هرچند اولدزموبیل جتفایر در زمان خود ناکام ماند، اما امروز بهعنوان یک پیشگام مهندسی شناخته میشود. این خودرو راه را برای توربوشارژ شدن خودروهای عضلانی آمریکایی هموار کرد. ارزش یک جتفایر سالم امروزه بین ۴۰ تا ۵۰ هزار دلار برآورد میشود؛ البته اگر سیستم توربو و مایع توربو راکت آن هنوز دستنخورده باشد، قیمت آن بیشتر هم خواهد بود.
نتیجهگیری
اولدزموبیل جتفایر نهتنها یک سدان توربوشارژ کمیاب است، بلکه نمادی از شجاعت مهندسان آمریکایی در نوآوری و خلاقیت در صنعت خودرو محسوب میشود. اگر خوششانس باشید و یکی از این خودروها را پیدا کنید، مطمئن باشید مالک بخشی از تاریخ متفاوت خودروهای آمریکایی هستید.