توسط : بواسیر به وریدهای متورم اطراف راست روده یا مقعد گفته می شود که می توانند علائم دردناکی را ایجاد کنند، اما معمولا خطرناک نیستند. هموروئید انواع مختلفی دارد و نوع داخلی آن بر اساس شدت طبقه بندی می شوند. نوع و درجه بواسیر نقش مهمی در انتخاب روش درمان این بیماری دارد. با توجه به شدت بواسیر ممکن است برای درمان آن از روشهای خانگی، داروهای موضعی و جراحی استفاده کرد. در این مقاله با ما همراه باشید تا بیشتر با درجه بندی و انواع روشهای درمان بواسیر آشنا شوید.
انواع بواسیر
بواسیر با توجه به محل قرار گرفتن آن به دو دسته اصلی به نام های بواسیر داخلی و بواسیر خارجی تقسیم می شود. انواع رایج هموروئید به شرح زیر است:
- هموروئید داخلی: بواسیر داخلی بر اثر تورم سیاهرگهای داخل راست روده ایجاد می شود. بواسیر داخلی شایع است و در اغلب موارد باعث ایجاد درد و ناراحتی زیاد نمی شود. حرکات مکرر روده، اسهال و زور زدن هنگام دفع مدفوع میتواند بواسیر داخلی را تحریک کرده و باعث خونریزی جزئی شود.
- هموروئید پرولاپس: هموروئید پرولاپس، یک نوع از بواسیر داخلی است که از راست روده خارج می شود و بیرون از دهانه مقعد آویزان می شود. بواسیر پرولاپس با عنوان هموروئید بیرون زده نیز شناخته می شود. هموروئید پرولاپس با توجه به شدت آن می تواند باعث درد جزئی تا شدید شود.
- هموروئید خارجی: بواسیر خارجی باعث تورم سیاهرگهای زیر پوست اطراف مقعد می شود. برخلاف بواسیر داخلی که در اغلب موارد قابل مشاهده نیست (مگر اینکه دچار افتادگی شده باشد)، بواسیر خارجی در اغلب موارد قابل مشاهده است و زمانی که اطراف مقعد را لمس می کنید می توانید برآمدگی آن را احساس کنید. هموروئید خارجی می تواند باعث درد، خارش و خونریزی شود.
- هموروئید ترومبوزه: بواسیر ترومبوزه، یک نوع از بواسیر خارجی است که لخته خون ایجاد می کند. هموروئید ترومبوزه می تواند متورم و بسیار دردناک باشد. آنها همچنین ممکن است خونریزی کنند. اگر بواسیر ترومبوزه باعث خونریزی بیش از حد یا درد شدید شود، ممکن است برای برداشتن لخته خون به کمک فوری پزشکی نیاز باشد.
درجه بندی بواسیر داخلی
بواسیر داخلی در داخل راست روده واقع شده است، اما این نوع از بواسیر می تواند دچار افتادگی شود و از مقعد بیرون بزند. بسته به میزان این بیرون زدگی و شدت آن بواسیر داخلی در انواع مختلفی طبقه بندی می شود. به همین دلیل در اغلب موارد درمان بواسیر داخلی با توجه به درجه بندی آن می تواند متفاوت باشد. در ادامه به بررسی درجات هموروئید داخلی می پردازیم.
بواسیر داخلی درجه 1
هموروئید درجه 1 سیاهرگهایی هستند کمی بزرگ شده اند و از خط دندانه ای یا خط پکتینات مقعد خارج شده اند. بواسیر داخلی درجه 1 در داخل راست روده باقی می ماند و از آن خارج نمی شود.
به نقل قول از healthline:
Keeping the area clean and using topical treatments should be enough to alleviate grade 1 hemorrhoids within a few days.
ترجمه: تمیز نگه داشتن ناحیه و استفاده از درمان های موضعی برای کاهش هموروئید درجه 1 در عرض چند روز کافی است.
بواسیر داخلی درجه 2
هموروئید داخلی درجه 2 بزرگتر از درجه 1 است. بواسیر درجه 2 معمولا در زمان اجابت مزاج از مقعد خارج می شود. همچنین ممکن است در حین انجام فعالیت های بدنی شدید بواسیر داخلی درجه 2 دچار افتادگی شود. این نوع از هموروئید داخلی خود به خود و بدون نیاز به استفاده از دست به داخل راست روده برمی گردد.
بواسیر داخلی درجه 3
هموروئید داخلی درجه 3 نیز مانند درجه 2 در حین اجابت مزاج و فعالیت های سنگین از مقعد خارج می شود، با این تفاوت که این نوع از بواسیر داخلی بعد از خارج شدن از مقعد خود به خود به داخل برنخواهد گشت و باید با استفاده از دست آن را به درون مقعد بازگرداند.
بواسیر داخلی درجه 4
هموروئید درجه 4 هموروئید داخلی بزرگی است که از طریق مقعد خارج شده و در آنجا باقی می ماند. این نوع از بواسیر داخلی را حتی با دست نیز نمی توان به درون راست روده بازگرداند. گاهی اوقات بواسیر درجه 4 می تواند باعث افتادگی رکتوم شود. پرولاپس رکتوم زمانی رخ می دهد که مقدار کمی از پوشش مقعد به بیرون از مقعد کشیده شده و در آنجا باقی بماند.
درمان بواسیر داخلی
روش درمان هموروئید داخلی بر اساس درجه و نوع آن متفاوت است. بواسیر داخلی درجه یک معمولا با تغییر در سبک زندگی در خانه درمان می شود. برای درمان بواسیر درجه 1 اضافه کردن فیبر به رژیم غذایی که باعث کاهش یبوست و دفع مزاج راحت تر می شود توصیه می شود. استفاده از درمان های موضعی برای کاهش درد و درمان بواسیر درجه 1 نیز می تواند موثر باشد. بواسیر درجه 2 ممکن است به درمان های محافظه کارانه مورد استفاده برای بواسیر درجه 1 پاسخ دهد. اگر روشهای های خانگی برای درمان بواسیر درجه 2 کافی نباشد، پزشک ممکن است مداخلات پزشکی کم تهاجمی را توصیه کند. برخی از این روشها عبارتند از:
- اسکلروتراپی تزریقی: در این روش یک ماده شیمیایی به بواسیر تزریق می شود و آن را کوچک می کند.
- انعقاد مادون قرمز: نور مادون قرمز یا گرما جریان خون هموروئید را قطع می کند و باعث کوچک شدن آن می شود.
- رابربند: یک یا دو باند لاستیکی کوچک و محکم در اطراف پایه هموروئید قرار داده می شود. این کار جریان خون آن را قطع می کند تا خشک شود و از بین برود.
بواسیر داخلی درجه 3 و درجه 4 در اغلب موارد برای درمان نیاز به عمل جراحی دارند و با استفاده از روشهای خانگی یا کم تهاجمی درمان نمی شوند. بهترین روش برای درمان بواسیر استفاده از لیزر درمانی است. لیزر بواسیر یک روش نوین و بسیار موثر است که به صورت سرپایی و بدون نیاز به بستری در بیمارستان انجام می شود. دوران نقاهت بعد از لیزر بواسیر بسیار کوتاه است و امکان عود بواسیر در آن بسیار پایین می باشد.
بواسیر داخلی چه خطراتی دارد؟
بواسیر داخلی یک بیماری خطرناک و تهدید کننده زندگی نیست. همچنین در اغلب موارد بواسیر داخلی با روشهای خانگی درمان می شود. با این حال، زمانی که بواسیر بدون درمان رها می شود می تواند درد زیادی را ایجاد کند. همچنین بواسیر می تواند منجر به خونریزی بیش از حد شود و اگر برای مدت طولانی هموروئید داشته باشید و آن را درمان نکنید ممکن است دچار کم خونی شوید. درد و خونریزی ناشی از بواسیر درمان نشده می تواند بر کیفیت زندگی تاثیر بگذارد و انجام برخی از فعالیت ها را دشوار کند.
روشهای پیشگیری از بواسیر داخلی
در اغلب موارد بواسیر به علت افزایش فشار بر رکتوم ایجاد می شود. برخی از عوامل مانند بارداری، چاقی و بالا رفتن سن می توانند خطر ابتلا به بواسیر را افزایش دهند. با رعایت نکات زیر می توانید خطر ابتلا به هموروئید را کاهش دهید:
- داشتن رژیم غذایی غنی از فیبر
- نوشیدن مایعات زیاد، به ویژه آب
- زور نزدن در حین اجابت مزاج
- اجتناب از نشستن طولانی مدت
- نگه نداشتن مدفوع در صورت نیاز به اجابت مزاج
- ورزش منظم برای بهبود حرکات روده
- اجتناب از بلند کردن سنگین
نتیجه گیری
بواسیر انواع و درجات متفاوتی دارد. اکثر هموروئیدها را می توان با موفقیت در خانه با استفاده از داروهای بدون نسخه درمان کرد. رژیم غذایی و تغییر در سبک زندگی نیز می تواند به پیشگیری و درمان هموروئید کمک کند. برخی از انواع بواسیر نیاز به درمان توسط پزشک دارند و نمی توان آنها را در خانه درمان کرد. همچنین هموروئیدهای جدی یا درجه بالاتر ممکن است نیاز به جراحی داشته باشند.
